Նախագիծ «Առաջարկում եմ կարդալ»

    Առաջարկում եմ կարդալ Ջեկ Լոնդոնի «Անդունդի մարդիկ» խոհափիլիսոփայական բնույթ կրող ստեղծագործությունը: 

Ձեր հետաքրքրությունը շարժելու համար փորձեմ համառոտ ներկայացնել ստեղծագործության  հիմնական  ասելիքը:

  Նշեմ, որ պատմվածքը կազմված է քսանյոթ գլխից, որոնցից յուրաքանչյուրը սկսվում է որևէ  հայտնի մարդու խոսքով: Առաջին գլուխը սկսվում է Թոմաս Աշի (ամերիկացի իրավաբան և քաղաքական գործիչ) խոսքերով.

-Քրիստո՛ս, նայիր քաղաքին դու մեր, պահպանի՛ր մեր մեջ կարեկցանք ու սեր, թող մեր սրտերը լինեն համր ու հեզ հավերժ: 

   Ուզում եմ ձեզ հետ կիսվել նաև հետևյալ խոսքերով, որով  սկսվում է տասնհինգերորդ գլուխը. «Ինձ թվում է, որ եթե ամենազոր Աստված մտածեր ստեղծել այնպիսի մարդկանց  ցեղ, որոնք պետք է ուտեին բոլորի փոխարեն և երբեք չաշխատեին, ապա նրանց կտար միայն բերան ու կստեղծեր առանց ձեռքերի, իսկ եթե նա կամենար ստեղծել այնպիսի մարդկանց, որոնք պետք է աշխատեին բոլորի փոխարեն և ոչինչ չուտեին, ապա նրանց կստեղծեր առանց բերանի, բայց դրա փոխարեն բազմաթիվ ձեռքերով մարդկանց»:

                                                                                   Աբրահամ Լինքոլն

Ջեկ Լոնդոնը որոշել էր ոչ թե երրորդ անձից տեղեկանալ նրանց կենցաղի մասին, այլ որոշել էր  դառնալ նրանցից մեկը: Նա հնոտիավաճառից ձեռք բերեց ցնցոտիներ և երբ արդեն հանդերձափոխվեց՝ հանելով իր  մաքուր և գեղեցիկ հագուստները և հագնելով ցնցոտիները՝ տեսավ մեծ տարբերություն իր հանդեպ մարդկանց վերաբերմունքի մեջ. քծնանքը անհետացել էր:  Ապրելով նրանց մեջ՝ նա տեսավ, որ մարդիկ ապրում են անդունդի մեջ:

Ողջ փիլիսոփայության վեճի առարկան բնական վիճակն ու քաղաքակրթությունն է, և հիմա, տեսնելով «անդունդի մարդկանց», հարց ենք ուղղում քաղաքակրթությանը՝ արդյոք քաղաքակրթությունը բավարարել է հասարակ մարդու կյանքի պայմանները: Գրքում նկարագրված է այն, ինչին գրքի հեղինակը՝ Ջեկ Լոնդոնը, ականատես է եղել և զգացել 1902 թվականի ամռանը: Նա ուղևորվեց Լոնդոնի «հատակը»՝ սեփական աչքերով տեսնելու, այն, ինչ կատարվում է «հատակում»: Դա այն ժամանակաշրջանն էր, երբ Անգլիայի համար համարվում էր «լավ» ժամանակաշրջան: Այնտեղ նա տեսավ սով և անապաստան մարդկանց, անսահման աղքատություն, որը չէր վերանում նույնիսկ ամենաբարձ վերելքի ժամանակներում: Սովն այնպիսի չափերի էր հասել, որ հասարակությունը չէր կարողանում հաղթահարել այդ աղետը: Բարեգործական կազմակերպություններն արդեն սպառել էին իրենց բոլոր միջոցները:

   Հեղինակին մեղադրում էին չափից ավելի հոռետես լինելու մեջ, սակայն նա բնավորությամբ լավատես մարդ էր: Նա տեսնում էր անգլիական ժողովրդին առողջ և երջանիկ և լուսավոր ապագա էր կանխագուշակում նրա համար, իսկ ներկա պահին Անգլիայի վատ կառավարող քաղաքական մեքենայի գրեթե բոլոր մասերի համար նա տեսնում էր միայն մի տեղ՝ աղբանոցը:

    Գրքի ավարտին հեղինակը զուգահեռներ է տանում Ալյասկայում ապրող նախնադարյան մի իննուիթ ցեղի և անգլիական վերին աստիճանի քաղաքակիրթ ժողովրդի միջև: Եթե համեմատենք հասարակ իննուիթին հասարակ անգլիացու հետ, ապա կհամոզվենք, որ անգլիացու կյանքը ավելի դաժան է, քան իննուիթի կյանքը. . առաջինը սովից տառապում է մշտապես, իսկ երկրորդը՝  ծանր ժամանակներում:  Անգլիացին միշտ ունի վառելիք, տուն և հագուստ, իսկ երկրորդը երբեք դրանցով հուսալիորեն ապահովված չի լինում: Ստացվում է, որ քաղաքակրթությունը չի կարողացել շարքային անգլիացուն ապահովվել այնքան, որքան ապահովված է իննուիթը, բայց չէ՞ որ քաղաքակրթությունը զարգացնում է մարդու արտադրողական ուժերը: Կա մեկ պատասխան՝ կառավարման անպետք մեխանիզմ: Կա միայն մեկ ելք. հարկավոր է ստիպել, որ քաղաքակրթությունը ծառայի հասարակ մարդու շահերին: